Đại học Mỹ thuật công nghiệp

“Tranh in độc bản đồ nét” là cách tác giả muốn chuyển thuật ngữ tiếng Anh “Trace monotype” sang tiếng Việt. Trong đó “trace” có nghĩa đen là đi theo dấu vết, tạo dấu vết, đồ lại, sao lại, phác họa, đồ hình lại. Liên quan đến nghệ thuật tạo hình, từ này bao hàm ý nghĩa: đồ lại, đồ hình, sao lại, họa lại bằng cách đặt lên chính bản một tờ giấy trong hay không trong và vẽ lại các hình ảnh từ chính bản. Như vậy, về căn bản từ “trace” ám chỉ việc nhân bản hình ảnh từ chính bản bằng cách đồ lại.

Xét về bản chất, vẽ gì cũng là vẽ lại từ ký ức, phải dựa vào khả năng nhớ hình ảnh. Ký ức thị giác phân làm 3 dạng: trí nhớ hình ảnh ngắn hạn (short-term visual memory), trí nhớ hình ảnh dài hạn (long-term visual memory), trí nhớ biểu tượng. Ngay khi ta vẽ trực họa thì nếu không có khả năng trí nhớ hình ảnh ngắn hạn, cho phép lưu hình ảnh trong vỏ não, thì ngay khi ta thôi nhìn quả táo trên bàn để nhìn vào trang giấy, bắt đầu những nét vẽ, chúng ta sẽ không sao vẽ nổi.

Hội họa sơn mài Việt Nam ra đời vào thời điểm diễn ra việc tiếp xúc giữa hai nền văn hóa Pháp và Việt Nam, có thể xem hội họa sơn mài Việt Nam là sản phẩm của cuộc tiếp biến văn hóa này. Không như lụa là thể loại tranh thuần chất Á Đông, sơn mài do đặc tính chất liệu có khả năng biểu đạt được những đề tài lớn, hoành tráng và hiện đại. Để khai mở được những ưu điểm này của chất liệu phải kể đến công sức, tâm huyết của lớp họa sĩ Việt Nam đầu tiên. Bằng rất nhiều nỗ lực tìm tòi, sáng tạo, nghệ thuật sơn mài đã có những bước chuyển nhanh chóng, mạnh mẽ chỉ trong khoảng 80 năm hình thành và phát triển, nghệ thuật sơn mài đã đi từ một hình thức trang trí rồi lớn mạnh thành một chất liệu tạo hình độc lập, mang tính thời đại mà vẫn giàu bản sắc dân tộc.

Lấy cảm hứng từ thiên nhiên, các nhà thiết kế đã ghi chép và cách điệu, khái quát hóa, biểu tượng hóa theo cấu trúc hài hòa, kết hợp theo một phong cách nhất quán tạo nên những họa tiết có vẻ đẹp mô phỏng từ tự nhiên. Những hoạ tiết đó được ứng dụng trên trang phục, trang sức, thiết kế nội thất, đồ họa và các vật dụng sinh hoạt và trong hệ thống nhận diện thương hiệu, công trình kiến trúc tạo điểm nhấn và phong cách nghệ thuật.

Tranh Trường Màu là một khuynh hướng thuộc phạm vi của chủ nghĩa Biểu hiện Trừu tượng, khác với trừu tượng hành vi, hay Hội hoạ Hành động. Nó do các nghệ sĩ Mark Rothko, Barnett Newman và Clyfford Still tiên phong vào cuối những năm 1940, những người hoàn toàn độc lập tìm kiếm một phong cách trừu tượng có thể đem đến một nghệ thuật thần thoại, hiện đại và thể hiện khao khát về cái siêu nghiệm và cái vô hạn. Để đạt được điều này, họ đã từ bỏ tất cả các gợi ý về hình tượng và thay vào đó khai thác sức mạnh biểu đạt của màu sắc bằng cách triển khai nó trong các trường lớn như bao phủ người xem khi được quan sát ở cự li gần.

Hình khối trong thiết kế thời trang là một yếu tố quan trọng, tạo nên sự đột phá và cá tính cho trang phục. Sự kết hợp tinh tế giữa các hình dạng và cấu trúc không chỉ mang lại sự mới mẻ mà còn tôn vinh vẻ đẹp và thể hiện tính cách riêng biệt của người mặc. Khám phá làm thế nào các nhà thiết kế hàng đầu áp dụng các hình khối để tạo nên những thiết kế độc đáo và cuốn hút.

Tranh in Monoprint là tác phẩm in độc bản chứa đựng hình ảnh có khả năng lặp lại nhiều lần, điều mà tranh in monotype không có. Hình ảnh có khả năng lặp lại ở những bố cục khác nhau thường nằm trong 2 dạng bản in: một là bản có hình khắc hay dán cố định trên một mặt phẳng, hai là bản in sử dụng các hình rời có sẵn và phối hợp không có định trên bề mặt. Bản in có hình khắc hay hình cố định thường là khuôn in được thực hiện cho in làm (kim loại, mica, collagraph) và in nổi (gỗ, cao su, thạch cao).

Biến đổi nội tại ô không gian cơ sở tức làm thay đổi các thành phần đơn vị của ô ô không gian cơ sở. Gọi các yếu tố tạo nên một ô không gian cơ sở là các thành phần đơn vị ô cơ sở. Các yếu tố này có thể là một diện, một tuyến. Sau đây là một số dạng biến đổi các thành phần đơn vị của ô cơ sở

Trong điêu khắc, giấy được tham gia với tính chất là thành phần của vật liệu sớm nhất là trong điêu khắc Phật giáo cổ Việt Nam. Theo thống kê, trong hệ thống tượng chùa, tượng đất sét không kém gì tượng gỗ cả về số lượng và chất lượng. Đất sét tuy không bền nhưng với những sáng tạo của cha ông ta khi trộn thêm các chất phụ gia trong đó có giấy bản đã làm cho đất sét có độ bền cao.

Khối cơ bản (Primary Solids) gồm 5 khối: hình tháp (Pyramid), hình côn (cone); hình cầu (Sphere): hình lập phương (Cube); hình trụ (Cylinder)

Bột giấy có đặc điểm mềm quánh, mịn như đất, dễ dàng tạo hình điêu khắc theo ý muốn bằng cách đắp dần hay gọt bỏ. Khi khô chất liệu trở lên cứng như đá, để lâu không hỏng, mốc, bề mặt chất liệu có độ thô nhám. Chính chất quánh dính của bột giấy trên các cốt đồng đã cho phép các tác giả tự do trong sáng tạo hình thể. Bột giấy có thể tạo hình khối điêu khắc từ kích thước nhỏ cho đến to tùy thuộc vào khung cốt bên trong. Độ mềm của bột giấy với độ khô vừa phải cho phép các nhà điêu khắc thoải mái trong sáng tác.

Việc trình bày thông tin trên mỗi bản tranh in ngay trên bề mặt giấy mà tác phẩm tồn tại đã trở nên phổ quát và không thể thiếu trong thực hành sáng tác tranh in. Nếu tác phẩm nào thiếu phần thông tin được ghi bằng bút chì bên dưới bố cục thì được coi là không có giá trị hay bị mất rất nhiều giá trị bởi có thể nhiều nghi vấn và vấn đề phiền phức trong sưu tập, lưu giữ và giao dịch gây Trong trình bày thông tin và ký tên tác giả lên tác phẩm tranh in hiện nay có hơn một hình thức.

Giới thiệu các loại bút chì và bút mực cần thiết để vẽ đường nét – các công cụ có thể dùng để dẫn hướng cho mắt và tay trong khi vẽ - và các bề mặt phù hợp để vẽ đường nét trên đó. Trong khi công nghệ Kỹ thuật số tiếp tục phát triển và ngày càng nâng cao hơn nữa bộ công cụ vẽ truyền thống này, thao tác vẽ tay với bút chì hoặc bút mực vẫn là cách thức trực tiếp và linh hoạt nhất để học ngôn ngữ của đồ họa kiến trúc.

Họa tiết là yếu tố thường lặp lại trong một bộ sưu tập để tạo nên sự thống nhất. Các nhà thiết kế thường triển khai họa tiết theo nhiều cách trong một bộ sưu tập để tránh sự dư thừa và đơn điệu.