Kiến thức nâng cao về phối cảnh trong vẽ truyện tranh
Với các kiến thức phối cảnh nâng cao dưới đây, khung truyện của bạn sẽ được đa dạng hóa các góc nhìn, tạo nên sự hấp dẫn, sinh động cho tác phẩm. Dĩ nhiên, trước hết, bạn cần nắm vững các bước về vẽ phối cảnh cơ bản.
1. Phối cảnh 2 điểm dọc
Đây là trường hợp phối cảnh đặc biệt, xảy ra khi hướng mắt người vẫn vuông góc với đường mặt tranh như trường hợp 1 điểm tụ nhưng hướng lên trên hoặc xuống dưới. Trong trường hợp này ta sẽ sử dụng một đường tầm mắt ảo theo chiều dọc, vuông góc với đường chân trời. Khi này điểm tụ trong trường hợp 1 điểm tụ chính là giao điểm của đường tầm mắt dọc và đường chân trời.
Trong trường hợp phối cảnh này, các đường chiều rộng của vật sẽ luôn song song với đường chân trời, còn chiều cao và chiều sâu của vật sẽ tụ về 2 điểm nằm trên đường tầm mắt dọc.
2. Phối cảnh 3 điểm dọc
Sau khi đã làm quen với đường tầm mắt dọc trong trường hợp phối cảnh 2 điểm dọc, ta sẽ làm quen với hệ trục tam giác đều tạo nên bởi đường chân trời và đường tầm mắt dọc.
Phối cảnh 3 điểm là trường hợp phối cảnh khi mắt người nhìn lên trên hoặc nhìn xuống dưới nhưng hướng nhìn không vuông góc với mặt tranh. Trường hợp này có nhiều tương đồng với trường hợp phối cảnh 2 điểm tụ nhưng các đường thể hiện chiều cao của vật thay vì vuông góc với đường chân trời, sẽ tụ vào một điểm tụ thứ 3, nằm trên đường tầm mắt dọc.
Chú ý: Bố cục khung tranh trong trường hợp phối cảnh này luôn nằm trong giới hạn của tam giác đều, không lấn ra ngoài.
3. Phối cảnh mắt cá
Phối cảnh mắt cá là dạng phối cảnh ảo mô tả một góc nhìn rộng, cho phép thể hiện sự vật ở cùng lúc nhiều góc độ khác nhau, giống như hình ảnh phản chiếu trong những vật thể hình cầu như mắt cá, camera góc rộng, ảnh panorama. Đây là trường hợp phối cảnh đặc biệt, về cơ bản là sự kết hợp của tất cả các trường hợp phối cảnh trước kia như phối cảnh 1 điểm, phối cảnh 2 điểm ngang, dọc và phối cảnh 3 điểm. Những hình ảnh trong phối cảnh mắt cá là những hình ảnh ảo, mắt người thường không bao giờ cảm nhận được.
Có 2 trường hợp phối cảnh mắt cá: Trường hợp hình cầu 3600 và trường hợp nối nhiều hình cầu với nhau.
* Trường hợp hình cầu 3600:
Ở đây ta sẽ làm quen với hệ trục chữ thập tạo ra bởi đường chân trời và đường tầm mắt dọc. Các điểm A, B, C, D là các điểm tụ mà ta đã làm quen trong các trường hợp trước. Hai đường này khi giao nhau tại trung điểm của mỗi đường cũng sẽ tạo ra điểm O – chính là điểm tụ trong trường hợp phối cảnh 1 điểm tụ.
Trong trường hợp này, các đường chiều rộng và chiều cao của sự vật sẽ bám theo hệ đường cong của hình cầu như hình vẽ, còn các đường chiều sâu sẽ luôn tụ về điểm tụ ở giữa.
Bố cục khung tranh trong trường hợp phối cảnh này luôn nằm trong giới hạn của hình cầu.
* Trường hợp nối nhiều hình cầu:
Đây là một trường hợp đặc biệt của phối cảnh mắt cá, khi đường mặt tranh không còn là một đường thẳng, thay vào đó là một đường tròn khép kín. Khi đó, vị trí quan sát của người sẽ là tâm hình tròn và những hình ảnh thu nhận được trên bản vẽ là hình ảnh khép kín 3600 của tất cả mọi thứ xung quanh người quan sát, với điểm đầu và điểm cuối của bức tranh nối tiếp với nhau.
Để thực hiện vẽ trường hợp phối cảnh này, ta sẽ sử dụng một hệ gồm nhiều hình cầu tương tự như trường hợp hình cầu 3600. Khi này điểm A’của hình cầu thứ 2 sẽ trùng với điểm O của hình cầu thứ nhất. Cứ thế ghép nhiều hình cầu lại với nhau, ta sẽ có hệ lưới để dựa vào đó dựng hình. Số lượng hình cầu ghép vào phụ thuộc vào khoảng cách từ mắt người đến mặt tranh (bán kính hình tròn), khoảng cách này càng xa thì càng cần nhiều hình cầu.
4. Không gian xa gần
Ngoài việc sử dụng tốt các nguyên lý dựng phối cảnh nói trên, người vẽ cũng cần chú ý đến việc thể hiện không gian, sử dụng sự tương phản sắc độ được tạo ra bởi ánh sáng, bóng tối và độ xa gần của các sự vật được mô tả trong tranh.
(Hình minh họa được quay dọc để rõ chi tiết, mời các bạn quay ngang để xem)
