Xu hướng sử dụng Typography trong thiết kế bao bì

Vai trò của bao bì đang ngày càng trở nên quan trọng hơn trong việc xây dựng một thương hiệu mạnh, thể hiện phong cách riêng của sản phẩm. Thiết kế tem, nhãn, mác, bao bì đẹp là yếu tố gây tác động thị giác mạnh mẽ, tạo nên một ấn tượng tốt về chất lượng bên trong của sản phẩm đối với người tiêu dùng. Phong cách thiết kế luôn có sự thay đổi theo từng giai đoạn thời gian, thiết kế bao bì cũng không nằm ngoài những xu hướng đó. Trong các phong cách thiết kế được ưa chuộng hiện nay, typography hiện trở thành hình thức quảng bá hiệu quả và quan trọng, tạo ra xu hướng mới trong lĩnh vực thiết kế bao bì.

“Typography” là từ ghép bởi "Typo" và “graphic" để mô tả nghệ thuật sắp đặt và kỹ thuật ghép chữ trong in ấn. Trong thiết kế bao bì, typography được hiểu là loại hình thiết kế lấy các chữ cái làm đối tượng khai thác, bao gồm việc sử dụng các kiểu chữ khác nhau, các cỡ chữ to nhỏ kết hợp, sự sắp xếp vị trí, màu sắc, độ tương phản của các chữ cái cùng sự kết hợp với những hình ảnh, hình học,… để tạo ra một tác phẩm bằng ngôn ngữ hình ảnh mới lạ và ấn tượng. Hiểu một cách đơn giản, typography là hình thức sáng tạo con chữ gây hấp dẫn và đạt được mục đích truyền thông thị giác cho mỗi loại sản phẩm thiết kế.

Typography là một phương tiện chính để truyền đạt chức năng, tên và toàn bộ các thông tin của sản phẩm đến với khách hàng. Cách bố trí thông tin, màu sắc cũng như phông chữ có ở trên bao bì một cách chọn lọc và thông minh để khách hàng đọc và hiểu được nội dung về thông tin của sản phẩm chính xác và dễ dàng là điều quan trọng. Việc kết hợp hình ảnh và chữ ở bao bì là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, một xu hướng hiện nay rất được các nhà thiết kế và các công ty ưa chuộng, đó là dành toàn bộ hoặc phần lớn diện tích thiết kế trên bao bì cho typography mà không ghép cùng hình ảnh sản phẩm, nó trở thành một hiện tượng phổ quát trong các thiết kế bao bì.

Về cơ bản, chữ không đơn thuần là công cụ truyền đạt thông tin mà còn mang tính tư duy biểu cảm qua ngôn từ của tác giả. Nghệ thuật typography trong thiết kế bao bì có những qui luật riêng và sự biến tấu mà khi nắm bắt và vận dụng được nó, nhà thiết kế sẽ tạo ra những tác phẩm không chỉ là thông tin mà còn biểu cảm dẫn dắt người xem vào thế giới khác của sự cảm nhận tinh tế. Bản thân typogaphy là sự hàm chứa hình tượng mà nó đại diện qua ký hiệu chữ viết. Chính sự truyền tải hình tượng này đã đưa typography trong thiết kế bao bì đến góc độ mạnh nhất trong nhận thức của người đọc tạo nên tính ứng dụng hợp lý và hiệu quả trong truyền tải thông tin. Đó là lý do tại sao khách hàng trầm trồ cảm nhận nét đẹp logo, bao bì, nhãn hàng của một sản phẩm và đó cũng chính là cách các thương hiệu ghi dấu ấn qua typography. Typography không còn là phương thức truyền tải thông tin cơ bản nữa mà mang một hình thức biểu hiện mới, là sự sáng tạo cái đẹp. Dựa trên các yếu tố cơ bản của typography là sự phối kết hợp mang đầy tính nghệ thuật giữa kiểu chữ (typefaces), kích thước (point size), chiều dài (line length), khoảng cách (leading), điều chỉnh khoảng cách giữa các nhóm ký tự (tracking) và các cặp ký tự (kerning), các họa sĩ thiết kế sử dụng font, nhấn các chi tiết, màu sắc hợp lý và biến tấu trong những phối cảnh khác nhau,… để thiết kế chữ qua một số hình thức chủ đạo.

Phông chữ viết tay

Phông (font) chữ viết tay đã được sử dụng từ rất lâu trong nhiều lĩnh vực với sự phát triển rất đa dạng, và đã được áp dụng trong lĩnh vực thiết kế bao bì nhằm mang lại sự độc đáo cho các sản phẩm. Mỗi typographer chuyên nghiệp thừa nhận tầm quan trọng của giấy và bút, bước đầu tiên để tạo ra một font chữ mới là vẽ ra hình dạng chữ. Đặc điểm của kiểu này là sử dụng một font chữ viết tay một cách thận trọng, tránh rối rắm, điều này giúp khách hàng cảm thấy thân thiện và đáng tin cậy, sản phẩm nhìn như có vẻ được bàn tay người chăm chút. Trước đây, những thiết kế dạng này được sử dụng trên một vài sản phẩm tập trung vào các nhóm khách hàng cá biệt, tuy nhiên, hiện nay nó đã trở lên phổ biến. Trong một nỗ lực thoát khỏi những gì thuộc về sản phẩm công nghiệp, những bao bì này tự thân nó khẳng định một xu thế đánh giá cao những gì thuộc về sản phẩm thủ công, tương phản với những quy trình máy móc công nghiệp. 

Có rất nhiều kiểu font chữ viết tay theo các cách khác nhau, tùy thuộc vào sự sáng tạo và cá tính của những người tạo ra nó. Sử dụng kiểu font chữ dạng này sẽ làm cho thiết kế bao bì trở nên đặc biệt hơn, nhìn tự do và tươi mới. Thiết kế bao bì độc đáo với font chữ viết tay hiện nay mở rộng trên khá nhiều thương hiệu. Siêu thị Morrisons mang lại một ví dụ về sức mạnh của việc vẽ tay với thiết kế gói túi trà, mang lại một cảm giác cá tính cho nhãn hiệu này, Yo-ho-ho Juice là một ví dụ khác. Công ty Newark Nut sở hữu cửa hàng bán lẻ trực tuyến của các loại hạt, trái cây khô, đồ ăn nhẹ, sô cô la, trà và cà phê. Dựa trên một bảng màu tươi sáng một kiểu chữ vẽ tay độc quyền lỏng lẻo cùng với giải pháp thiết kế trộn thành công trẻ trung lành mạnh của thương hiệu.

Font chữ viết tay không chỉ là một phong cách của typography mà còn là kiểu chữ cần rất nhiều kỹ năng. Nó cũng là một dạng font chữ viết ít gò bó hơn, dựa vào những đường nét tự do, một ví dụ về kiểu chữ này là Mightype. Mightype được tạo ra bởi một nhóm tại AF Studio, là một trong những font chữ viết tay tiêu biểu, là lựa chọn tuyệt vời cho việc thiết kế bao bì và hơn thế nữa. Thiết kế bao bì với font chữ này đem đến sự cá tính và quyến rũ cho sản phẩm. Xu hướng này đã xuất hiện từ lâu và ngày càng yêu thích. Việc dùng font chữ viết tay theo ngẫu hứng khiến cho khách hàng cảm giác thấy đơn giản, thân thuộc của sản phẩm. Xu hướng này được nhiều người ưa thích bởi cá tính “bụi” và mới lạ của sản phẩm.

Chữ biến thành hình tượng

Typography đã xuất hiện lâu đời trong cách trình bày sản phẩm thiết kế in ấn với hình thức ghép những chữ cái với nhau thành hình ảnh ấn tượng. Hiện nay, xu hướng này trong thiết kế bao bì cũng là một trong những hướng đi mà các nhà thiết kế đầu tư nhiều công phu sáng tạo. Một trong những kỹ thuật mà họ thích thú là sử dụng các con chữ để tạo thành một hình tượng. Nó mang một biểu tượng hình ảnh nào đó liên quan đến thương hiệu qua việc định dạng và phối hợp màu sắc con chữ. Gợi cho người xem hình ảnh liên tưởng đến sản phẩm và kèm theo đó là đọc thông tin trên ý nghĩa con chữ được thiết kế.

Thiết kế của Coca Cola trên bao bì sử dụng toàn bộ phần chữ màu đỏ tạo thành hình dáng của chai với những "đường cong hoàn hảo" vốn được lấy ý tưởng từ kiểu váy hobble. Kiểu chai uốn lượn với phần cổ nhỏ hẹp, thân cong tròn và phần cuối được thắt lại là một trong những đặc trưng của thương hiệu này. Nhà thiết kế đã sử dụng những con chữ, câu từ mô tả cảm xúc tuyệt vời mà loại đồ uống này mang lại để tạo thành hình dáng chiếc chai đựng Coca Cola. Thiết kế này được sử dụng nhiều nhất là in trên vỏ hộp, trên cốc đựng Coca Cola trong những cửa hàng bán đồ ăn nhanh như KFC, Lotteria…

Một ví dụ khác về ấn tượng thị giác bởi typography là bao bì thực phẩm dành cho mèo của One Cool Cat. Bao bì có thiết kế đặc biệt cho loại thức ăn dành cho thú cưng, nó có ý nghĩa thực sự, khi kết hợp font chữ với hình ảnh của mèo. Công ty đã có một thiết kế thật đơn giản khi sử dụng ba chữ cái đầu của One Cool Cat thành các nét thanh mảnh uốn lượn tạo hình mèo với một cảm xúc tự nhiên, thanh lịch cùng màu xanh của thiên nhiên. Do đó, bao bì gợi cảm giác chất lượng, sự lành mạnh và có chất lượng cao.

Biến tấu từ những font chữ cơ bản

Thiết kế bao bì sử dụng typography dạng này thường lấy nguyên dạng font chữ cơ bản, giản ước và kết hợp sử dụng hình ảnh sản phẩm biến tấu thành chữ. Nhiều thiết kế sử dụng từ các kiểu chữ Roman, San Serif hay Script… chuyển hóa sang dạng mới vẫn hàm chứa đặc điểm font chữ cũ, gợi sự hấp dẫn của typography trên bằng cách pha màu, tạo dáng, tạo kiểu. Để có những bao bì chuẩn, đẹp, các nhà thiết kế phải nắm được các kiểu chữ, khảo sát các phong cách chữ khác nhau trước khi đi đến quyết định cuối cùng. Sự thích ứng, ngữ nghĩa phải phù hợp với hình thức của bản thân chữ nhằm mục đích đạt được ý đồ sáng tạo trong trình bày. Hình thức của chữ nằm trong sự phối hợp hài hòa giữa các nét bản, nét phụ, nét trang trí của từng loại chữ, kiểu chữ. Ngoài ra, nhiều nhà thiết kế hiện nay còn sử dụng kỹ thuật 3D trên những font chữ cơ bản để làm nên điều mới mẻ cho các thiết kế bao bì.

Thiết kế bao bì của sản xuất dầu ô liu Olis Bargalló sử dụng kiểu chữ sans-serif, xếp chồng lên nhau theo chiều dọc, biến tấu riêng chữ OIL kéo dài và in bằng loại mực màu đen duy nhất trên nền màu vàng ấm áp. Ở đây, typography được lựa chọn với ngôn ngữ đơn giản tương tự như tiện ích nhà bếp phù hợp với các chuyên gia trong ẩm thực. Mặc dù tạo thành chỉ từ vài yếu tố thay đổi trên kiểu chữ cơ bản nhưng giải pháp biến tấu mang tính hiệu quả cao kết hợp cấu trúc, màu sắc và kiểu chữ táo bạo và độc đáo…

Typography có vị trí, vai trò rất quan trọng trong lĩnh vực thiết kế ứng dụng: báo, tạp chí, thiết kế quảng cáo, thiết kế bao bì, nhãn, mác sản phẩm… Đặc biệt, trong thiết kế bao bì, typography là một thành phần không thể thiếu. Tạo sự thu hút chú ý khách bằng typography sao cho bao bì trở nên độc đáo luôn là thức thách hàng đầu đặt ra hàng đầu với nhà thiết kế. Phát triển, nâng cao tính chuyên nghiệp trong nghệ thuật typography phục vụ cho thiết kế bao bì là một đòi hỏi khách quan mang tính quy luật xã hội. Sáng tạo cái đẹp, giới thiệu cái đẹp, đưa cái đẹp vào cuộc sống là một nhiệm vụ quan trọng. Điều đó đã thúc đẩy nghệ thuật typography, đặc biệt là thiết kế đồ họa tr ên các sản phẩm trở thành một nhu cầu không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại.

- Lưu Việt Thắng - Nguyễn Đức Giang -

>>> 500 cách gấp hộp giấy (Phần 1)

>>> 500 cách gấp hộp giấy (Phần 2)

>>> 500 cách gấp hộp giấy (Phần 3)