Nghệ thuật modec
Hoc ve - Nghệ thuật modec. Những tiền đề của nghệ thuật modec. Giới sử học mỹ thuật thường được coi là nghệ thuật modec khởi đầu từ hội họa ấn tượng ( Impressionnism). Điều đó là đúng nhưng vì mode chính là trào lưu đổi mới, nên cũng cần tìm về danh giới đụng độ giữa cũ và mới, trước hết là trong hội họa phương tây hồi đầu thế kỉ 19. Cũ ở đây là cái gì ? Đó là cách nhìn quen thuộc , khuôn mẫu đơn điệu, là những tiêu chí được đề lên thành quy tắc sáng tác bất di bất dịch. Đó là những mẫu mực ngự trị đầy quyền uy, buộc hội họa phải tuân thủ nghiêm ngặt. Vào đầu thế kỉ 19, chí ít tại Pháp đó là chủ nghĩa Tân cổ điển ( Neo - Classicism) mà đại diện hà khắc là Louis David (1748 - 1825) được Dominique Ingres ( 1748 - 1867) kể nghiệp.Hội họa tân cổ điểm giới hạn nội dung vào những chủ đề cao cả, lẫm liệt. Về hình thức, nó yêu cầu bố cục chính diện với các nhân vật tập trung giữa tranh, phía tiểu cảnh,trên mảng nền tối ( hoặc tranh tối tranh sáng) phía sau, từ tựa như trên sân khấu . Về ngôn ngữ tạo hình, nó coi nhẹ màu sắc, để quy giá trị nghề nghiệp vào đường nét hình họa hoàn mỹ và thủ pháp vờn khối chuẩn mực theo tinh thần điêu khắc Hylap cổ xưa.Nhưng bao giờ cũng vậy , khi cái cũ áp đặt hà khắc, tất cái mới vùng lên chống lại. Và chủ nghĩa tân cổ điển ở Pháp đã vấp vào " hai tên phản loạn " có tài , là Theodore Gericault ( 1791 - 1824 ) và Eugene Delacroix (1798 - 1863),hai chủ soái của hội họa lãng mạn ( Romantism). Giữa lúc tân cổ điển đề cao những chủ đề uy nghi trang trọng, thì thật bất ngờ, năm 1819, Gericault trưng bày bức tranh đồ sộ chiếc bè của con tàu Meduse ( tên lúc đầu là cảnh đóng tàu). Chủ đề không phải tìm đâu xa xưa , mà là thời sự nóng bỏng, cái chết bi thảm của hàng trăm con người bị bọn chỉ huy tàu Meduse bỏ rơi khi tàu đắm ... Chỉ với một bức tranh , Gericault lật nhào mọi quy tắc bố cục tự do, bằng bảng màu mãnh liệt, bằng rên la quằn quại của những nạn nhân hấp hối, chẳng chút gì là anh hùng. Bức tranh gây xúc động mạnh ấy lập tức đi vào tâm khảm Delacroix. Năm 1822, ông vẽ bức con thuyền của Dante và hai năm sau dựng tác phẩm lớn cuộc thảm sát ở Chois, lần nầy cũng từ một đề tài thời sự chấn động dư luận , quân Thổ Nhĩ Kỳ tàn sát hai vạn dân lành Hy Lạp. Về mặt nghệ thuật Delacroix càng nhấn mạnh theo hướng phá rào của Gericault bố cục phóng túng, bút pháp tung hoành, bảng màu dữ dội , và nhất là chất sống bi tráng, hừng hực. Nhưng đến đây, ta phải tạm lùi lại vài ba năm ghé sang nước Anh, tìm đến John Constable ( 1776- 1837) và William Turner (1775- 1851), hai họa sĩ cũng qua mặt các tiền bối hàn lâm để vẽ theo ý riêng.
Mời các bạn tải về bài chi tiết tại đây