Nghệ thuật sắp đặt trong poster quảng cáo
Nghệ thuật sắp đặt được áp dụng trong các poster quảng cáo bằng nhiều cách khác nhau như sử dụng hình ảnh thật, xây dựng concept hình ảnh, ứng dụng nghệ thuật chữ (typography)…
Phương pháp nghiên cứu dựa trên khái niệm cơ bản ảnh hưởng trực tiếp đến nghệ thuật sắp đặt như: nghệ thuật biểu diễn (performance art), nghệ thuật phối hợp (assemblage art), nghệ thuật tối giản (minimalism art) từ đó phân loại đặc trưng của nghệ thuật sắp đặt một cách chi tiết thông qua các yếu tố thiết yếu hình thành của trường phái này bao gồm:
Nghệ thuật sắp đặt hình ảnh
Nghệ thuật sắp đặt không gian
Nghệ thuật sắp đặt hình khối
Nghệ thuật sắp đặt tương tác
Poster quảng cáo: Các poster quảng cáo lớn tại các nơi công cộng, poster đính kèm sản phẩm…
Poster nghệ thuật: Chủ yếu thể hiện ý tưởng của nhà thiết kế đồ họa.
Poster cộng đồng: Poster sự kiện, poster phim, poster người nổi tiếng, poster tuyên truyền, cổ động…
Thiết kế poster là một lĩnh vực sáng tạo nghệ thuật thị giác nên đòi hỏi người thiết kế phải thể hiện dược tư duy, ý tưởng sáng tạo của mình thông qua các thủ pháp thể hiện nhưng vẫn đảm bảo các giá trị thông tin và hiệu quả truyền đạt.
Ngôn ngữ đồ họa trên poster phải có hiệu quả thị giác mạnh; sử dungjc ác gam màu tương phản, bố cục, với các hình thể đối lập, sử dụng hình ảnh ấn tượng, dễ tiếp cận. Thiết kế poster cần nhiều sự sáng tạo trong cách thể hiện, tính thẩm mỹ trong sắp xếp hình ảnh, nghệ thuật font chữ, bố cục hình nền, các mảng chính, phụ… Chính vì vậy, việc ứng dụng nghệ thuật sắp đặt thiết kế nội dung cho poster mang tính thực tế, ứng dụng cao vì vừa gần gũi, thoải mái sáng tạo và gây hiệu ứng thị giác cao so với hình ảnh đồ họa thông thường.
Sơ lược về nghệ thuật sắp đặt:
Nghệ thuật sắp đặt là một cách tiếp cận tương đối mới trong nghệ thuật đương đại, bắt đầu vào những năm cuối thập niên 1960 và đầu thập niên 70. Nghệ thuật sắp đặt thường không có định nghĩa nhất định do tính chất tự do, sáng tạo và bị ảnh hưởng từ đa dạng các trào lưu nghệ thuật như: nghệ thuật biểu diễn (performance art), nghệ thuật phối hợp (assemblage art), nghệ thuật tối giản (minimalism art).
Tác phẩm nghệ thuật sắp đặt được xây dựng trong các không gian như bảo tàng, showroom cũng như các không gian công cộng. Các thể loại được kết hợp trong một phạm vi rất rộng từ những vật liệu thông dụng và tự nhiên thường được chọn để trình bày.
Một số tổ chức tập trung vào nghệ thuật sắp đặt được tạo ra từ những năm 1980, cho thấy sự cần thiết phải sắp đặt để được nhìn nhận là một chuyên ngành đặc biệt.
Trường phái nghệ thuật biểu diễn (Performance art): là một hình thức trình bày cho người xem trong một bối cảnh nghệ thuật xây dựng trên kịch bản hoặc ngẫu nhiên được trực tiếp hoặc thông qua phương tiện truyền thông, người biểu diễn có thể có mặt hoặc không. Nghệ thuật biểu diễn có liên quan đến yếu tố cơ bản: thời gian, không gian, cơ thể của người biểu diễn hoặc hiện diện trong môi trường, và mối quan hệ giữa nghệ sĩ và khán giả. Có thể xảy ra ở bất cứ đâu, trong bất kỳ loại địa điểm nào do một hay nhiều người kết hợp với nhau tạo nên tác phẩm.
Trường phái nghệ thuật phối hợp (Assemblage art): là một hình thức được tạo ra trên một bề mặt được xác định bao gồm các yếu tố ba chiều chiếu từ hoặc từ các chất nên. Nó tương tự như cắt dán một và hai chiều. Nó là một phần của nghệ thuật thị giác, nó thường được sử dụng để tìm thấy đối tượng, nhưng không giới hạn các tài liệu này.
Trường phái nghệ thuật tối giản (Minimalism art): bắt đầu từ sau Thế Chiến thứ hai, mạnh nhất với nghệ thuật tạo hình của Mỹ trong thập niên 1960 và 1970. Nó bắt nguồn từ các khía cạnh giản lược của chủ nghĩa hiện đại và ứng dụng nghệ thuật hậu tối giản (Postminimalism art). Xu hướng trong nghệ thuật tối giản là giảm thiểu sự phức tạp của hình ảnh, sử dụng nghệ thuật ảo tượng (Illusionstic art) và nghệ thuật chữ (Typography).
Phân loại các loại hình nghệ thuật sắp đặt:
Nghệ thuật sắp đặt theo hình ảnh (Manipulation Installation Art):
Đây là một trong những phương pháp được sử dụng nhiều nhất trong đồ họa poster. Nhìn chung đây là cách dễ thực hiện nhất trong tất cả các phương pháp sắp đặt. Đặc điểm loại hình này là sử dụng chất liệu hình ảnh, cắt ghép, xử lý là chính. Phương pháp này giúp quá trình chuyển đổi một sự vật, hình ảnh thành một hay nhiều hình ảnh hiện tượng có liên quan về hình thức hoặc nội dung hay đơn thuần là sự sáng tạo không theo quy luật. Hiện nay có rất nhiều cách thực hiện ứng dụng sắp đặt theo hình ảnh, nhà thiết kế có thể dùng các ứng dụng có sẵn trên máy tính hoặc dàn dựng thủ công theo chủ đề rồi chụp lại sau đó chỉnh sửa cắt ghép.
- Ưu điểm: Dùng nhiều hiệu ứng xử lý được nhiều chất liệu đa dạng, sáng tạo; Người xem được tiếp xúc trực tiếp; Mang thông điệp theo quảng cáo, truyền thông rõ ràng, theo sát với chiến dịch quảng cáo.
- Nhược điểm: Trừu tượng, thông điệp truyền tải cho người xem không phải lúc nào cũng chuẩn xác; Tự do, phá cách không theo chủ đề nhất định; Phụ thuộc vào cảm xúc của người thiết kế.
Nghệ thuật sắp đặt theo hình ảnh được áp dụng đa phần trong poster quảng cáo, giới thiệu sản phẩm, quảng bá thương hiệu, dịch vụ.
Nghệ thuật sắp đặt theo không gian (Spatial Installation Art):
Mặc dù đã có nhiều văn bản về nguồn gốc và sự đa dạng của nghệ thuật sắp đặt nhưng mục đích chính là để tạo ra một hệ thống các thể loại để phân loại các sắp đặt và phát triển chúng. Mục đích chính là thay vì phải suy nghĩ về ý nghĩa lý thuyết của nghệ thuật sắp đặt thì nghệ thuật sắp đặt trong không gian là tận dụng đặc điểm của một không gian nhất định để ứng dụng thiết kế nhằm tạo ra ảo giác không gian hoặc hình thành tín hiệu thị giác nhất định.
- Ưu điểm: Dễ tạo hiệu ứng thị giác, cảm xúc đối với người xem; Người thiết kế dễ dàng chủ động tạo hiệu ứng đối với người xem; Tạo được chiều sâu cho tác phẩm; Người xem dễ dàng hình dung thực tế tác phẩm.
- Nhược điểm: Cần xác định trước không gian khi đưa ra concept ý tưởng; Cần nhiều thời gian thi công, hoàn thiện sản phẩm.
Chủ yếu là thiết kế trưng bày, quảng cáo triển lãm, quảng cáo các loại hình nghệ thuật, workshop.
Nghệ thuật sắp đặt theo hình khối (Block Installation Art):
Nghệ thuật sắp đặt theo hình khối sử dụng các khối hình học từ đơn giản đến phức tạp có sẵn, quen thuộc với tư duy của người xem. Sau đó áp dụng các chất liệu hoặc biến thể của chất liệu lên các khối có sẵn để nhấn mạnh đặc điểm hình thể của chất liệu đánh mạnh vào yếu tố thị giác, ảo giác để truyền tải thông điệp poster.
- Ưu điểm: Dễ tạo hiệu ứng thị giác, cảm xúc đối với người xem; Thông điệp được truyền tải một cách trực quan, sinh động; Các khối hình học đơn giản, hầu như là gần gũi mọi người.
- Nhược điểm: Cần quá trình chi tiết cho các ý tưởng; Sử dụng các chi tiết áp đặt vào hình khối phải có liên kết; Khó khăn trong quá trình làm việc cá nhân (cần 1 ekip hỗ trợ).
Ứng dụng cho các poster quảng cáo triển lãm sự kiện, quảng cáo thiết bị điện tử, công nghệ, trình diễn thời trang, lookbook.
Nghệ thuật sắp đặt tương tác (Interactive Installation Art):
Với sự cải tiến của công nghệ trong những năm qua, các nghệ sĩ có thể sáng tạo và thể hiện ý tưởng một cách tuyệt vời hơn qua các tương tác hiện đại. Các phương tiện truyền thông được sử dụng để thử nghiệm nhiều hơn và táo bạo hơn. Từ đó, các thiết kế cũng là những phương tiện truyền thông thường xuyên và có ảnh hưởng trực tiếp tới cảm xúc người xem, đóng vai trò phản ứng với chuyển động của người xem khi quan sát và tương tác với sắp đặt. Bằng cách sử dụng thực tế ảo như một phương tiện, nghệ thuật thực tế ảo nhập vai có lẽ là hình thức tương tác sâu sắc nhất của nghệ thuật sắp đặt tương tác. Bước vào thế kỷ mới, xuất hiện một xu hướng cài đặt tương tác bằng cách sử dụng kỹ thuật số, video, phim, âm thanh và điêu khắc… Các thiết kế có sự tương tác nhất định với người xem đồng thời người xem cũng có thể tương tác ngược lại với thiết kế hoặc đóng vai trò là một thành phần trong thiết kế.
- Ưu điểm: Tạo cảm hứng, gần gũi, thân thiện với người xem; Hiện đại, mới lạ; Truyền tải thông điệp một cách hấp dẫn; Kích thích sự tò mò của giới trẻ.
- Nhược điểm: Sáng tạo phải tinh tế và phù hợp từng vùng miền văn hóa; Dễ gây phản cảm về Chính trị và Tôn giáo; Nhạy cảm và con ít được sự hưởng ứng; Cần xem xét không gian, nhân trắc trước khi triển khai thực hiện.
Poster tương tác được sử dụng nhiều trong các chương trình cộng đồng, tương tác trên mạng Internet, các công trình công cộng.
- Sưu tầm -
>>> Định nghĩa về nghệ thuật thị giác