Giải phẫu học nghệ thuật – Các sắc thái đơn (Phần 1)
1. Sắc thái 1:
- Một nhà ảo thuật đang cho khán giả thấy bất ngờ.
- Một người đang trong điệu hiphop.
- Một kẻ đang sàm sỡ.
- Một kẻ đang chuẩn bị biến cánh tay phải thành lưỡi kiếm.
Đặc điểm cần lưu ý:
- Chúng ta hãy cùng điểm qua các tỉ lệ ở bàn tay. Nhưng trước hết hãy biết bàn tay được cấu tạo bởi 3 khu vực là: Cổ tay, Khu vực bàn tay và Ngón tay.
- Ngón tay thì có 3 đốt là đốt gần, đốt giữa và đốt xa (đốt có móng).
- a: chiều dài đốt bàn ngón cái bằng 2 đốt ngón cộng lại.
- a1 = a2: ở ngón cái đốt gần dài bằng đốt xa.
- b: chiều dài ngón trỏ bằng chiều dài khu vực bàn tay và cổ tay và bằng chiều rộng qua gốc (nền) các ngón (trừ ngón cái).
- b1 = b2: Đốt gần các ngón (trừ ngón cái) bằng đốt xa + đốt giữa.
- Ngón trỏ và áp út dài đến gốc móng ngón giữa.
- Ngón út dài bằng chiều dài đốt gần và đốt giữa ngón áp út.
- Đầu ngón cái không vượt quá chiều dài đốt gần ngón trỏ.
- Chiều dài bàn tay bằng 2/3 chiều cao đầu.
* Điều quan trọng cuối cùng mọi người cần nhớ rằng ngón trỏ và ngón út sẽ có xu hướng cong vào trong. Điều này khiến các đầu ngón tay và cổ tay thì nhỏ trrong khi khớp giữa đốt bàn và đốt ngón lại rộng nhất. Đó chính là lí do khối của bàn tay lại có hình lục giác.
2. Sắc thái số 2:
- Một tên sát thủ với bó hoa.
- Một người đang mỏi lưng.
- Một người đang đứng dựa vào cột phía sau nghỉ ngơi.
Đặc điểm cần lưu ý:
- Tay khi thả lỏng dọc thân thường cẳng tay hơi co nhẹ lên và đặc biệt là nó ở trong tư thế bán sấp. Tức là úp toàn bộ phần bụng vào trong thân.
- Điều đặc biệt hơn nhắc tới ở đây lại là bàn tay. Bàn tay khi thả lỏng sẽ rơi nhẹ về phía xương trụ. Tức là trục của cẳng tay và trục của bàn tay sẽ tạo ra một góc tù. Việc bàn tay có được tính chất này là do ở cẳng tay, xương trụ nằm cao hơn xương quay nên có thể coi luôn tồn tại một khoảng trống giữa nó và bàn tay.
- Điều này dẫn tới việc trục ngang qua cổ tay là một trục chéo từ trên xuống và từ xương trụ tới xương quay (từ ngón út tới ngón cái). Thế nên khi bàn tay gấp hay duỗi, đặc biệt là gấp, lòng bàn tay thường quay lệch ra bên ngoài.
3. Sắc thái số 3:
- Một người đang suy tư, đắn đo, kén chọn.
- Một học sinh đang gặp rắc rối với bài khó trên bảng.
- Một người đang đứng tranh luận với bạn và mọi chuyện có vẻ căng thẳng.
- Một người lớn đang dạy bảo vài đứa trẻ.
Đặc điểm cần lưu ý:
- Bàn chân luôn xoay ra ngoài so với cẳng chân một góc xấp xỉ 23 độ. Hiện tượng này là nguyên nhân của việc xương chày ở cẳng chân bị xoắn. Tức là đầu trên và đầu dưới của xương này luôn lệch khỏi nhau theo trục dọc một góc là 23 độ.
- Đầu trên cẳng chân gần như ở góc 3/4 nhưng bàn chân ở dưới lại xoay ra góc 1/2.
- Nếu chúng ta quan sát một người bất kỳ ở góc trục diện từ sau lưng thì sẽ rất dễ nhận ra đặc điểm này.
- Chân phải, đầu trên 0 độ, đầu dưới với bàn chân xoay ra ngoài một góc xấp xỉ 23 độ.
4. Sắc thái số 4:
- Một người đang phô trương tập cơ bắp.
- Một người đang gõ cửa.
- Một người đang kỳ lưng với chiếc khăn tắm.
- Nếu bạn đưa tay trái của người này nhẹ nhàng ra trước, anh ta sẽ giống như đang lén lút ám hại ai đó từ sau lưng.
- Một người đang tập thể dục vì mỏi lưng.
Đặc điểm cần lưu ý:
- Một cách tự nhiên nhất các yếu tố trên cơ thể chúng ta luôn có xu hướng sắp xếp chéo nhau và điều này thể hiện rõ ở 2 tay của nhân vật. Nếu chỉ nhìn đơn giản vào bức hình, chúng ta thấy tay phải đang đưa lên còn tay trái đang đưa xuống.
- Nhưng nếu thử đổi góc quan sát bằng việc nhìn nhân vật này với góc chính diện từ đỉnh, chúng ta thấy rõ tay phải đưa lên trên và ra trước, trong khi đó tay trái đưa ra sau và ra ngoài cùng một lúc. Vậy là hai tay đang nằm chéo nhau so với cơ thể. Với dữ liệu này, giờ chúng ta quay trở lại quan sát nhân vật hình minh họa một lần nữa, và thấy rằng anh ta đang ở góc 3/4. Tức là bên trái đang bị thấy ít hơn bên phải và tay bên này lại còn đưa ra ngoài nữa nên chiều dài cánh tay bắt buộc phải bị ngắn đi một chút so với bình thường (khi quan sát ở góc chính diện).
* Bạn hãy nhìn vào bản phân tích khối của khu vực lồng ngực và hãy thấy rõ một vấn đề rằng toàn bộ phần lưng đang rộng hơn phần ngực nhờ sự xuất hiện của xương vai. Điều này khiến cho hai bên cạnh thân là 2 mặt bên của một khối hình thang. Để rồi hai cánh tay sẽ vận động trên hai mặt chéo nhau (sau ra trước, ngoài vào trong) này.
5. Sắc thái số 5:
- Một người đang ung ngồi ngắm nghía những thứ trên cao như vòm cây hay mặt trăng.
- Anh thanh niên vừa hút xong bi thuốc lào.
- Một xác ướp cổ đại mới được tìm thấy.
- Một người vừa bị tai nạn và đang đau chân, anh ta ngước lên phân trần với người đang đứng bên cạnh.
Đặc điểm cần lưu ý:
* Luôn nhớ rằng xương bánh chè không bao giờ vượt quá xương đùi. Đầu gối chính là khu vực nằm ở đầu xương dưới đùi.
- Đầu gối phải khi duỗi ra thì da và các mỡ sẽ tụ lại khiến nhiều khu vực này mềm mại hơn.
- Đầu gối trái gập vào làm da bị kéo dãn ra, mỡ bị tản đi nên đầu gối lúc này gần như chỉ còn lại xương trừ một thứ đó là đầu dưới của cơ rộng trong.
- Chung quy lại ở ngoại hình chúng ta chỉ có 3 yếu tố thường xuyên xuất hiện ở đầu gối mà thôi (duỗi).
- Lồi cơ rộng trong hay rộng ngoài là phần mỡ và da bị trùng xuống ở vị trí của cơ rộng trong và rộng ngoài khi chúng ta duỗi chân.
6. Sắc thái số 6:
- Một người đang đi xe máy.
- Một thợ rèn đang mài dao.
- Cổ động viên xem đá bóng bám vào thành lan can.
Đặc điểm cần lưu ý:
- Lồng ngực kết thúc ở đâu là eo xuất hiện ở đó.
- Eo sẽ ngang với khuỷu/ khoeo tay. Tức là cánh tay sẽ chỉ dài đến eo.
- Thông thường từ eo chia đôi khoảng cách từ đầu xa xương đòn tới nếp lằn mông.
- Khi ngồi gập bụng, sẽ có vài đường ngấn dài nằm ngang trên rốn và đường rõ nhất sẽ ngang qua eo, đánh dấu sự kết thúc của lồng ngực.
7. Sắc thái số 7:
- Tư thế ngồi thiền.
- Người ngồi xem TV trên chiếu.
- Một người đang ngồi ăn cơm.
Đặc điểm cần lưu ý:
- Hình dạng của ngực mà chúng ta có được tạo nên chủ yếu bởi cơ ngực lớn. Cơ này xòe ra ở bên trong rồi hẹp dần ra bên ngoài giống chiếc quạt. Cấu tạo gồm 3 phần là phần đòn (bám vào xương đòn), phần ức sườn (bám vào xương ức) và phần bụng (bám vào sườn số 7).
- Ngực của chúng ta sẽ rất mỏng ở trên (xương đòn) và trong (xương ức), dày nhất ở khu vực bên cạnh nách.
- Thông thường chúng ta hoàn toàn có thể đếm và xác định được chính xác vị trí các sụn sườn vì chúng lộ hoàn toàn dưới da và sụn sườn số 2 là thứ lộ ra đầu tiên.
- Khe ngực sẽ bắt đầu từ dưới sụn sườn số 2. Khe ngực xuống thì mở dần sang hai bên xuống dưới, rồi vòng lên trên tạo thành gầm ngực và bờ ngoài của ngực. Gầm ngực thường không sắc nét, chiều hướng của nó trùng với chiều hướng của sụn và xương sườn số 6.
* Cơ ngực lớn xuất phát từ trong thân rồi phóng ra ngoài bám vào tay. Xương vai ở phiá sau với các cơ cũng hướng ra ngoài để bám vào tay vây nên hễ khi vẽ tay, hãy vẽ từ gốc của nó ra (xương vai và ngực-cơ ngực lớn) thì sẽ hợp lý dễ chính xác hơn, tự nhiên hơn.
8. Sắc thái số 8:
- Một người đang nhả khói thuốc lào.
- Một anh chàng ngồi nghêu ngao hát.
- Một người đang rất mệt và đang dựa vào tường để thở.
- Một con bạc mới bị bắt tại sới bạc đang thanh minh với công an.
Đặc điểm cần lưu ý:
- Phần đầu của chúng ta ở phía sau kết thúc bởi xương chẩm và ở phía trước bởi xương hàm dưới với cằm và rõ ràng xương chẩm đang nằm cao hẳn ở phía trên so với cằm. Điều này khiến cho đoạn gáy phía sau nằm cao hơn đoạn cổ phía trước bất chấp việc chúng có chiều dài xấp xỉ nhau.
- Chính vì điều này khiến cho lưng ở phía sau vươn lên cao hơn phần ngực phía trước. Cụ thể ở đây chúng ta thấy rõ ràng là vai ở sau đang nằm cao hơn xương đòn. Việc ý thức được tính chất này giúp cho người vẽ tránh được những lỗi sai đáng tiếc khi để lưng và ngực ngang nhau. Và tính chất này một lần nữa được bộc lộ rõ ràng với khối ở khu vực lồng ngực.
9. Sắc thái số 9:
- Tôn Ngộ Không.
- Một chiến binh lăn trên sàn tránh mũi tên vừa bắn xuống sát cạnh anh.
- Một tên trộm vác bao tải sau lưng, đang trên đường tẩu thoát.
Đặc điểm cần lưu ý:
- Bụng luôn có xu hướng phình ra trước và gần như chỉ có cơ thẳng bụng và cơ chéo bụng ngoài là 2 yếu tố quyết định chính những đặc điểm về ngoại hình của bụng.
- Cơ thẳng bụng bám ở trên, trước lồng ngực rồi chạy thẳng xuống bám vào xương chậu. Trong quãng đường từ lồng ngực đi xuống dưới, lúc nó rời khỏi lồng ngực sẽ để lại 2 hõm nhỏ ở vị trí sụn sườn số 8. Từ 2 hõm này đi thẳng xuống sẽ là 2 bờ của cơ thẳng bụng.
- Giữa cơ thẳng bụng là đường trắng. Đây là một dải gân rất dài và nó khiến cho giữa bụng chúng ta luôn có 1 vệt lõm nhỏ chạy dọc bụng xuống tận gốc bộ phận sinh dục. Ngoài ra trên thân của cơ này còn có các trẽ gân nằm ngang cắt qua đường trắng và tạo nên các múi bụng.
- Vùng bụng với các yếu tố sẽ rõ nét nhất từ rốn đổ lên (thế nên bụng thông thường sẽ rất rõ nét với 6 múi). Từ rốn đổ xuống mọi thứ trở nên mờ nhạt, bề mặt bụng phẳng dần và căng tròn. Bụng kết nối lồng ngực và xương chậu. Khi rời khỏi lồng ngực xuống dưới, bụng bắt đầu có xu hướng hơi rộng sang 2 bên và đây là một tính chất giống như ở cổ.
- Cơ chéo bụng ngoài có tính chất giống như bàn tay. Ở trên thân cơ tách ra làm nhiều nhánh cơ giống như các ngón tay, mỗi nhánh bám vào một xương sườn. Khi rời khỏi lồng ngực “các ngón tay” kia hợp lại thành một khối chung nhất giống như khu vực bàn tay để bám vào xương chậu.
10. Sắc thái số 10:
- Một người bị sốt vật vã trên giường.
- Một người nằm vắt vẻo nghe điện thoại.
- Nhà du hành vũ trụ lơ lửng trong không gian.
- Tôn Ngộ Không bị vòng kim cô siết đầu.
Đặc điểm cần lưu ý:
- Khi quan sát một người nằm ngửa, chúng ta dễ dàng thấy được lồng ngực của người đó có 2 điểm nhô lên cao nhất và đó là vị trí của sụn sườn khoảng số 7 và 8. Hai điểm này càng nhô cao hơn cũng như việc lồng ngực với các xương sườn càng lộ rõ hơn dưới da khi toàn bộ cơ thể duỗi căng ra phía sau bởi lúc này da và cơ bị kéo dãn và mỏng đi.
- Nguồn: Theo Sách 69 Sắc thái của tác giả Nguyễn Ngọc Linh -
>>> Tài liệu giải phẫu chân tay - Chi trên
