Nghiên cứu hòa sắc chất liệu bột màu
Hình họa vẽ theo mẫu bằng chất liệu màu bột:
Đây là bước chuyển tiếp cần thiết từ vẽ hình họa bằng sắc độ của chì – đen trắng sang hòa sắc của màu. Ở học phần này sinh viên sẽ được sử dụng cọ, kỹ thuật sử dụng chất liệu màu bột với các khả năng diễn đạt phong phú, sinh viên có được kỹ năng diễn tả sự vật, con người bằng ngôn ngữ màu, diễn tả màu sắc của vật mẫu trong không gian. Từng bước hoàn thiện tốt hơn cảm nhận về màu, kỹ năng thực hành vẽ tay, nâng cao nhận thức thẩm mỹ để ứng dụng vào các bài tập chuyên ngành mỹ thuật công nghiệp.
1. Giới thiệu dụng cụ học tập:
* Cọ vẽ: Trên thị trường có rất nhiều loại dùng để vẽ tranh bột màu chia làm 2 loại như cọ lông thú và cọ nhân tạo…, cọ lông thú hút nước rất nhiều, sử dụng rất dễ dàng, là bút lý tưởng để vẽ. Cọ nhân tạo thì ngậm ít nước, tính đàn hồi tốt, loại cọ này thích hợp với việc vẽ độ nghiêng, các đường nét tinh tế, chi tiết nhỏ. Người mới học tốt nhất nên chuẩn bị đầy đủ các loại cọ để có thể căn cứ theo yêu cầu và tính năng để vẽ. Nên sử dụng cọ có cán dài thuận lợi cho việc tạo bút pháp phóng khoáng.
* Giấy vẽ: Tùy theo yêu cầu mà chọn giấy vẽ cho thích hợp. Sinh viên tốt nhất nên dùng giấy chuyên dùng để luyện tập.
2. Chất liệu màu bột:
Màu bột là chất liệu thông dụng trong việc nghiên cứu hình họa màu với các đặc điểm chính sau: Là vật liệu rẻ tiền, dễ sử dụng; Nếu sử dụng hiệu quả sẽ đạt được các yếu tố óng mượt, có độ xốp; Có thể pha trộn không hạn chế để tạo được rất nhiều sắc màu, vẽ chồng nhiều lớp, có độ ửng nhất định; Có thể tả chất, vờn khối, diễn tả ánh sáng và không gian xa gần rất hiệu quả. Khi sử dụng màu bột cần điều chỉnh hợp lý tỷ lệ pha giữa nước + màu bột + keo vì nếu nhiều nước màu sẽ không có thịt màu, dễ bị chảy, ngược lại nếu đặc quá sẽ khó kéo cọ và bị bong tróc; Nếu nhiều keo màu bị xỉn không tươi và dễ bị nứt, và nếu ít keo, màu sẽ bị bong tróc ra không bám vào giấy vẽ.
Cần lưu ý nhược điểm của màu bột là bị bạc (sáng màu) hơn khi khô so với khi còn ướt, vì vậy người vẽ cần phán đoán, tính toán cho độ chênh lệch này.
Có 2 loại chất liệu bột màu đặc trưng:
- Một là dạng bột, người sử dụng phải pha thêm keo làm chất kết dính và nước (đôi khi phải sử dụng cồn 900 vì có một số màu nhẹ khó tan trong nước).
- Hai là dạng đã được pha keo sẵn (poster hiệu Pentel được ưa chuộng nhất) người sử dụng chỉ cần điều chỉnh cho thêm chút nước nếu màu quá khô.
3. Khái niệm cơ bản về màu sắc trong vẽ hình họa màu:
* Màu sắc cố hữu (màu của bản thân vật thể):
Là chỉ màu sắc bản thân của vật thể, giống như màu đỏ của quả táo màu xanh của lá cây… màu bản thân thấy được là do có nguồn sáng chiếu vào và nó bị biến đổi do tác động của nguồn sáng, ở những vùng ánh sáng chiếu mạnh thì màu của vật thể có khuynh hướng chuyển thành màu của nguồn sáng. Màu của vật thể độ phản quang mạnh (những vật thể có màu sáng, bề mặt bóng như sứ kim loại thủy tinh…) thì máu cố hữu yếu, vật thể có độ phản quang yếu (những vật thể có bề mặt nhám, màu tối…) thì màu cố hữu biểu hiện mạnh.
* Màu của nguồn sáng: Màu sắc của độ sáng vật thể chủ yếu là màu hỗn hợp của màu sắc bản thân của vật thể và màu của nguồn sáng. Nguồn sáng yếu (như màu sáng tự nhiên của nội thất) thì màu bản thân vật thể hiển thị rõ ràng; màu sáng mạnh (như ánh sáng mặt trời buổi sáng, ánh sáng đèn) chiếu thẳng trực tiếp vào vật thể thì màu bản thân sẽ giảm xuống, màu sáng có xu hướng chiếm lĩnh.
* Màu môi trường:
Khi vật thể bị nguồn sáng chiếu xạ, bản thân vật đó sẽ phản xạ, đồng thời các vật thể cạnh nó hoặc mặt phẳng mà nó được đặt lên sẽ phản chiếu và tương tác lẫn nhau. Sự phản xạ này sẽ làm thay đổi màu sắc của bản thân vật mẫu màu sắc của vật thể tại những vùng tiếp cận, ở đây mang màu sắc môi trường hay còn gọi là màu phản quang. Nhận thức và lý giải đặc điểm của màu phản quang giúp chúng ta giải quyết được hòa sắc ucar bài vẽ và tạo được không gian ba chiều.
4. Phương pháp lên bài:
Bước 1: Chuẩn bị
Có thể dùng giấy vẽ loại thấm nước, hoặc giấy báo bồi lên bảng.
Bước 2: Tìm bố cục, phác hình
Đối với bài vẽ màu bột các nét phác không nên đi vào chi tiết mà chỉ phác các nét kỷ hà. Có thể phác bằng chì, hoặc trực tiếp bằng màu bằng cách chuyển dần từ đậm sang nhạt: khởi điểm phác màu loãng – nhạt, sau đó sửa các nét sai bằng nét đậm hơn.
Bước 3: Lên màu
Vẽ màu không phải là tô màu cho các mảng hình, tô xong màu mảng này tiếp tục tô sang mảng khác cho đến hết. Mỗi màu nằm trong một ranh giới riêng biệt của hình mà không có quan hệ với chung quanh. Bởi vì, các màu có mối quan hệ và ảnh hưởng lẫn nhau khi có nguồn sáng chiếu vào. Bài vẽ không yêu cầu mọi chi tiết của vật mẫu phải có trong bài, chỉ nhìn chi tiết như máy ảnh mà không nhìn thấy tương quan chung và tác động mỹ cảm do bức vẽ đưa lại. Tránh vẽ tỉa tót, vụn vặt và tách bạch ra từng vật. Mặt khác, cùng một mẫu vẽ nhưng không đòi hỏi tất cả mọi người phải vẽ giống nhau về bút pháp, về màu sắc. Trong nghệ thuật tạo hình cho phép và đòi hỏi mỗi bức vẽ phải biểu hiện được đầy đủ vẻ đẹp của mẫu, của không gian; đồng thời mang bút pháp, nét đẹp riêng của người vẽ. Đó là cảm xúc, sự sáng tạo về màu, về bút pháp của người vẽ. Bí quyết để vẽ được màu đúng và đẹp là phải nắm chắc, hiểu được cách pha màu sao cho diễn tả được tương quan của các màu. Các kỹ năng này sẽ được hình thành và phát huy trong quá trình học tập nhưng cần lưu ý: khi vẽ phải phác mảng lớn trước, các mảng nhỏ sau hoặc các mảng chính trước, chi tiết sau. Phác mảng bằng màu loãng trước để nếu cần thiết vẽ thêm màu chồng lên là vừa, không để màu bị dày quá.
Có thể tiến hành bài vẽ theo các 2 hướng cơ bản sau:
1. Lên màu những chỗ tối, chỗ đậm vẽ trước, chỗ sáng vẽ sau để xác định cho màu sắc một độ đậm nhạt cần thiết làm cơ sở để vẽ các miếng màu trung gian.
2. Lên lướp lót bằng màu của bản thân vật mẫu (nên lót mỏng) sau đó đẩy sâu bằng cách dằn màu đậm cho những vùng tối chuyển màu ở những vùng phản quang, cuối cùng lấy sáng theo tương quan của các từng thành phần mẫu và theo tương quan chung.
Bài vẽ phản ánh nhận thức tình cảm của người vẽ. Muốn vẽ được toàn bộ các mảng màu lớn nhỏ có quan hệ chặt chẽ với nhau về mọi mặt phải dựa trê hình bao quát và tổng thể để xử lý, so sánh nhằm đạt được một hòa sắc chung tốt nhất. Kết hợp được các yếu tố một cách hợp lý, hài hòa và đẹp mắt.
>>> Vẽ bột màu
