Màu xanh – Sắc màu dị biệt
Trong lịch sử đời sống xã hội Phương Tây lẫn Phương Đông, có lẽ chưa một màu nào có lịch sử sôi nổi đầy mâu thuẫn như màu xanh. Đặc biệt sự quay lại ngoạn mục của trào lưu xanh trong cộng đồng thời gian gần đây càng thôi thúc ta quay ngược hành trình tìm hiểu lịch sử của gam màu dị biệt này.
Sơ lược lịch sử của màu xanh:
Trong hội họa, màu xanh là một gam màu thứ cấp - được tạo ra từ việc pha trộn 2 màu vàng và xanh lam. Thời cổ đại , màu xanh được người Ai Cập tạo ra từ đất và khoáng vật nhưng không bền ,ngả dần sang đen theo thời gian , giá cả lại đắt đỏ. Để giải quyết vấn đề , những người thợ nhuộm khéo léo tìm cách nhuộm vải ban đầu bằng màu vàng của hoa huệ tây, nhuộm lần cuối bằng màu lam chiết xuất từ vỏ cây tùng lam., cách này tương đồng với phương pháp pha màu trừ trên bảng vẽ.
Khi người Hi Lạp cổ đại không có nhiều khái niệm về mầu xanh và có xu hướng gộp tất cả sắc độ xanh làm một màu “xanh” thì người La Mã cổ đại lại là một “big fan” của gam màu này. Họ sẵn bỏ hàng tá rượu vang ngâm các đĩa đồng để tạo ra thứ oxit đồng xanh, không ngạc nhiên khi trong bảng từ vựng của người La Mã có tận hơn 10 từ chỉ các sắc độ của gam màu xanh này.
Từ thời Đông Hán người Trung Quốc cũng tự tạo ra màu xanh riêng, men xanh Celadon – màu xanh của sự bất tử, thứ được các nhà giả kim tôn sung, coi là khởi nguồn của sự sống .Màu xanh của gốm Hán được hình thành bằng từ quá trình nung gốm ( đất sét ) chứa nhiều lại oxit sắt. Đến thời trung cổ ở Châu Âu , màu xanh lại được ưa chuộng , nhưng với việc sử dụng thuốc nhuộm chiết xuất từ thực vật: cây xương xỉ, vỏ tầm ma …quần áo dễ dàng phai màu khi được giặt hoặc tiếp xúc nhiều với ánh sáng.Vì tính chất thiếu ổn định của thuốc nhuộm, màu xanh dần được coi là biểu trưng cho sự lừa đảo gắn liền với các trò chơi may rủi, đó cũng là lí do các bàn chơi bạc hay bàn bi-a được lót nhung xanh. Đồng thời màu xanh cũng là hiện thân của Giuda, người phản bội Chúa vì 30 đồng bạc
Hiếm có một màu nào trong lịch sử hội họa lại ẩn tàng nhiều mâu thuẫn: lúc là đại diện sức khỏe và sức sống, chốc lại là hiện thân cho bệnh tật, chất độc. Khi lại là biểu trưng cho tình yêu, tuổi trẻ và sự non nớt, nhưng cũng là sự ghen tị, chút điên rồ và đại diện cho ma quỷ.
Màu Xanh là màu thiêng liêng trong Hồi giáo, đại biểu cho nhà tiên trị Mohamed, được sử dụng rộng rãi trong nghệ thuật và kiến trúc . Từ thời cổ đại, màu xanh cũng là màu của hy vọng - những người phụ nữ mang bầu , làm mẹ đều vận váy màu xanh lá cây, chẳng hạn như cô dâu trong bức chân dung Jan van Eyck : Đám cưới của Arnolfini, màu xanh lá cây của váy cô dâu đại biểu cho ki vọng sớm được làm mẹ . Đó cũng là một màu sắc của sự thịnh vượng, vững chải, được ưa chuông bởi các thương nhân, chủ ngân hàng và cả nàng Mona Lisa. Giới quý tộc mặc màu đỏ và nghĩ về những chiếc ghế dài màu xanh lá cây trong Hạ viện và những chiếc màu đỏ trong nhà của các vị lãnh chúa., còn nông dân tất nhiên là mắc kẹt với màu nâu và xám.
Các sắc tố và thuốc nhuộm màu xanh lá cây tổng hợp được sản xuất lần đầu tiên trong thế kỷ 18. Với ưu điểm sáng hơn, tồn tại lâu hơn các màu thực vật và khoáng chất trước đó; cộng thêm giá thành sản xuất rẻ, Scheele’s Green và Paris Green dễ dàng trở thành một màu sắc bắt trend.Tuy nhiêm do có chứa hàm lượng thạch tín cao, Scheele’s Green được sử dụng trong giấy dán tường và giáy bọc trong thế kỷ 19 có thể được cho là nguyên nhân gây nên cái chết của Napoleon Bonaparte, bệnh tiểu đường ở Cezane, mù lòa ở Claude Monet.
Đến thập niên 70, màu xanh trở thành màu của bình yên, của tự nhiên,là khẩu hiệu cho các tổ chức bảo vệ môi trường sử dụng.
Kết lại , vì bất cứ điều gi , câu chuyện về gam màu này, cho thấy một sự thật thú vị về bản chất con người, rằng vì cái đẹp trong nghệ thuật, nhiều người sẵn sàng hiến dâng thân mình.
Thế kỷ 15, ma quỷ có màu xanh lá cây, như được mô tả bởi Michael Pacher trong bảng điều khiển Saint Wolfgang này (1471-1485, Alte Pinakothek, Munich). Các nhà thơ thời trung cổ như Chaucer cũng đã thu hút các kết nối giữa màu xanh lá cây và ma quỷ. Trong câu chuyện Friar của mình, ác quỷ mặc quần áo màu xanh lá cây. Tại sao? Màu xanh lá cây được coi là một màu dễ chịu và là một thứ thu hút động vật. Thợ săn mặc quần áo màu xanh lá cây để không báo trước con mồi. Ma quỷ Friar rõ ràng phù hợp với mô tả này. Ma quỷ là một thợ săn mặc đồ màu xanh lục đang tìm kiếm con mồi của mình dưới một khu rừng.
Biểu đồ thời gian xuất hiện của từng màu xanh
Trong bức tranh Ai Cập này, thần Osiris được sơn màu xanh lá cây. Ở Ai Cập cổ đại, màu xanh lá cây đại diện cho sự bảo vệ và Osiris được gọi là "màu xanh lá cây tuyệt vời.
Những bức bích họa vẽ về thế giới bên kia, nơi được thần Orisis cai quản thường có nền xanh
Bức tượng đồng xanh của một vị Hoàng đế La Mã
Mũ đồng xanh của chiến binh
Bích họa xanh trong một di tích La Mã cổ đại
Bình đồng xanh, rất được ưa chuộng thời La Mã cổ đại
Gốm Hán có màu xanh đặc trưng
Bình gốm thời Hán
Màu xanh nơi váy người vợ nhà Arnolifi đại biểu cho hi vọn sớm được làm mẹ
Bức Woman with a Mirror của danh họa Titian
Bức: Portrait of a Lady in a Green Dress của danh họa Bartolomeo Veneto,
màu xanh trên váy áo thể hiện địa vị cao trong xã hội của người phụ nữ
Scheele's Green được sử dụng để tô màu cho giấy dán tường phòng ngủ Bonaparte, buộc nhiều nhà sử học tin rằng Scheele's Green đã gây ra cái chết của vị Hoàng đế vào năm 1821
Tượng Hoàng đế Napoleon Bonaparte
Thời Art Nouveu màu xanh được ưa chuộng trong các công trình kiến trúc
Màu Paris green bắt trend một thời
Xanh mộng mơ Paris green là đây
Màu phòng Paris green rất được ưa chuộng tk 18
Lại xanh Paris
Bức: "The Japanese Bridge" của Monet , màu xanh được sử dụng mang lại sự bình yên của cảnh quan vùng Givenchy.Sự kết hợp tuyệt với của oxit đồng với thạch tín đã tạo nên một màu xanh tuyệt đẹp nhưng hệ quả thì...
Tranh của Cezane
Đầm hoa súng của Monet
- Theo facebook Nghệ thuật thường ngày -
>>> Vì sao hai màu Xanh Đỏ là màu của giáng sinh?
