Hình gà trong xăm hình nghệ thuật
Hiếm có một động vật nào được thuần hóa lâu đời và có mặt trên tất cả các vùng miền ở mọi châu lục như loài gà. Chính vì vậy, gà gắn bó chặt chẽ với cuộc sống, văn hóa con người, nhất là trong tôn giáo và thần thoại. Đặc biệt là hiện diện của gà trống trong nhiều nền văn hóa phương Đông và phương Tây.
Từ thời cổ đại, gà đã là loài vật linh thiêng trong hệ thống tín ngưỡng và thờ cúng tôn giáo với tư cách là vật hiến tế. Tiếng gà trống gáy là chiếc đồng hồ báo thức mỗi sáng mai cho con người ở mọi vùng quê êm ả. Do vậy, gà có vai trò quan trọng và gắn chặt với đời sống người dân nông thôn. Trong văn hóa phương Đông gà là một trong 12 con giáp với biểu tượng Dậu và nằm trong lục súc. Trong truyện cổ tích ở Âu Mỹ, người ta tin rằng quỷ dữ sẽ chạy trốn khi nghe thấy tiếng gà trống gáy tiếng đầu tiên trong một ngày mới. Còn ở Pháp, con gà trống Gô-loa là biểu tượng của nước Pháp. Trong đời sống để chỉ một vật có giá trị, người ta thường dùng “gà mái đẻ trứng”.v.v…
Ở Việt Nam, trên trống đồng Đông Sơn, gà và chim được thể hiện khá nhiều. Gà chín cựa xuất hiện trong truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy Tinh. Gà còn được thấy trong tranh dân gian Đông Hồ, Kim Hoàng, trên chạm khắc đình làng…
Với người dân Việt Nam, từ xưa, khi mỗi độ xuân về Tết đến, nhà nhà ai cũng mua tranh gà để trang trí và là vật phẩm cầu bình an đại cát, đại lợi. Tranh gà trống còn thể hiện ngũ đức: màu đỏ của mào gào thể hiện văn đức, bước chân oai vệ thể hiện võ đức; khi gặp kẻ thù chiến đấu bảo vệ đồng loại là dũng đức; khi tìm thức ăn gọi bạn đến ăn cùng là nhân đức; buổi sáng gà gáy đánh thức mọi người gọi là tín đức. Người xưa quan niệm gà đại diện cho sự cát tường, tiếng gà bên cạnh như xua đuổi tà ma như báo hiệu công danh rộng mở cho gia chủ. Ngày nay, hình tượng gà không chỉ được thể hiện trên các chất liệu, màu sắc truyền thống mà còn được các họa sỹ các nghệ nhân tạo hình thể hiện bằng nhiều phong cách trên các vị trí thân thể con người, đó là nghệ thuật xăm hình (Tattoo-Art) với những màu sắc rất sinh động, tinh tế thể hiện cá tính và sở thích vô cùng hấp dẫn. Trào lưu xăm hình nghệ thuật (Tattoo-Art) ngày càng phổ biến trong giới trẻ.
Ở Việt Nam, nhất là các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng… đã xuất hiện rất nhiều hiệu xăm hình nghệ thuật nổi tiếng như Tattoo Phi Dũng; Tattoist Cường Nguyễn; Gà rừng Tattoo (TPHCM); Đạt Tattoo; Quyên Hán Tattoo Studio; xăm 3D Club (Hà Nội);… Nó chính là sự khẳng định của tất cả những ai biết hướng tới cái đẹp. Và nó không chỉ là thú vui, một cách thể hiện hay đánh dấu một sự kiện quan trọng trong đời mà đã trở thành nếp sống văn hóa thú vị và ý nghĩa.
Khác với các loại nghệ thuật khác, người họa sỹ dùng bút, bay, màu vẽ trên toan hay trên giấy, còn Tattoo-Art lại dùng kim và mực và thân thể (body) để vẽ.
Trước kia việc xăm hình bằng những dụng cụ thủ công, ngày nay với sự hỗ trợ của công nghệ nên những hình xăm được thể hiện với kỹ thuật rất cao, tinh tế và sâu sắc. Do vậy, có nhiều hình xăm thực sự đã trở thành một tác phẩm nghệ thuật. Cái khó nhất về mặt tạo hình trên thân thể là chọn hình ảnh có nội dung, cá tính riêng để bố cục phù hợp với vị trí và diện tích nơi cần xăm.
Với những vẻ đẹp khác nhau của mỗi loại gà, khách xăm lựa chọn mẫu phù hợp với ý tưởng, tượng trưng tính cách và giới tính của mình. Tuy vậy, cho dù xăm hình loại hình gà gì, ở vị trí nào thì đều được các họa sỹ và các nghệ nhân tư vấn, thể hiện chau chuốt tinh tế về hình rất kỹ lưỡng, màu sắc sống động làm thỏa mãn thẩm mỹ thị giác.
Nghệ thuật và kỹ thuật xăm hình trên thân thể có nhiều điều khác biệt, đồng thời có nhiều hạn chế so với nghệ thuật thể hiện trên mặt phẳng đó là sự cố định và luôn là mặt phẳng hai chiều. Còn với da luôn là mặt phẳng không đều, cong và co giãn thường xuyên… Với bút để vẽ trên mặt phẳng, còn kim xăm thì lại ăn sâu xuống da, mực xăm không giống như màu vẽ, độ nông sâu của kim đều là những yếu tố liên quan đến chất lượng thẩm mỹ và độ bền của hình xăm. Song với tài hoa của các họa sỹ và được hỗ trợ của công nghệ hiện đại, nên các hình xăm những con gà ở bất kỳ vị trí nào trên body, đều có hình dáng tạo hình rất vững vàng và tinh tế trong một bố cục chặt chẽ. Phong cách bút pháp thể hiện và diễn tả rất tinh tế, đa dạng cả trên 2D và 3D. Nhiều hình xăm về gà của các tác giả nước ngoài làm cho người xem bị lôi cuốn, thán phục cả về nghệ thuật và kỹ thuật như hình xăm trên lưng “Cuộc giao chiến giữa hai gà trống”; hay hình xăm “đầu gà trống trên cánh tay”… Ngay cả những hình xăm gà chỉ tạo hình bằng những nét màu đen cũng được thể hiện rất ấn tượng, mang tính trang trí và thẩm mỹ cao. Còn những hình xăm gà sử dụng nhiều yếu tố tạo hình bố cục phức tạp và kích thước rộng, màu sắc phong phú lại càng được thể hiện sâu sắc, chân thực, sống động, duyên dáng, ấn tượng. Những hình xăm gà được thể hiện theo nhiều phong cách khác nhau. Có hình xăm lấy từ cảm hứng của màu nước, có hình xăm lại thể hiện theo các trường phái của hội họa hiện đại, trừu tượng, viễn tưởng và kể cả công bút kiểu thư pháp Trung Quốc… Song cho dù thể hiện theo phong cách nào thì vẻ đẹp của quyền uy, duyên dáng và kiên cường của gà vẫn được tôn vinh.
Mỗi con vật tượng trưng cho một ý nghĩa và nội dung, nhưng tất cả đều thể hiện ước muốn của con người. Tuy nhiên nhiều nam thanh niên thường thích xăm hình gà trống bởi hình dáng và màu sắc gà trống đẹp hơn gà mái. Hơn nữa gà trống mang tính tượng trưng về ý nghĩa xã hội và ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Ngoài ra, gà trống còn tượng trưng cho sự tham vọng, tự hào, giới tính của người đàn ông. Hầu hết các nam thanh niên thích xăm hình gà trống, nên các hình xăm được khai thác rất nhiều phần đầu với chiếc mỏ sắc bén, đôi mào đỏ rực và bộ lông uy mãnh… Chính vì vậy, rất nhiều hình xăm gà trống trên thị trường hiện nay rất đẹp và quyến rũ cả về nghệ thuật tạo hình và kỹ thuật tinh tế.
Có thể nói nghệ thuật xăm hình hiện nay đã trở thành trào lưu và nhu cầu văn hóa thực tế của giới trẻ trên thế giới. Trào lưu ấy phát triển và lan tỏa ngày càng mạnh mẽ và nó đã xóa tan những định kiến đóng vai trò như một món trang sức không liên quan đến định kiến phẩm chất đạo đức. Hãy coi đây là một trào lưu đẹp.
- Lê Thân -
